Etik ilkeler ve yayın politikası

​

mediarts'ın editörleri gönderilen her çalışmanın sorunsuz bir biçimde yayınlanmasından ya da reddedilip yazara iade edilmesinden sorumlu olup, bir çalışmanın hakeme gönderilmesine ya da hakeme gönderilmeden reddedilmesine karar verebilir. Editörler yayın süreciyle ilgili alınacak kararlarda yayın kurulu ve danışma kurulu üyeleriyle istişarede bulunabilir.

 

Editörler ve hakemler yayınlanma amacıyla dergiye yollanmış olan çalışmaları akademik değer ve ölçütlere göre dikkate alır ve kabul ya da reddederler. Bu süreçte her metin tarafsızca ele alınır, metinler yazarlarının ırk, din, dil etnik köken, cinsiyet, siyasal veya başka bir görüş, mülkiyet, kıdem, unvan, kurumsal ilişkiler veya herhangi başka bir ayrım gözetilmeksizin akademik ölçütlerle değerlendirmeye tabi tutulur. Çıkar çatışması içerebilecek durumlarda yazar, hakem, editör birbirine karşı sorumludur. Dergiye yollanan yazılarda, yayın sürecinde yer alan bileşenlerden birinin (yazar, hakem ya da editör), yayın sürecini (makale gönderimi, değerlendirme, editöryal kararlarla; yazar, hakem ve editörler arasındaki iletişim) olumsuz biçimde etkileyebilecek bir çıkar rekabeti içinde olması durumunda, bu çıkar çatışması belirtilmek durumundadır.

 

Dergi reklam amacı ile dergide yayınlanan makaledeki ticari ürünlerin özellikleri ve açıklamaları konusunda hiçbir garanti vermemekte ve sorumluluk kabul etmemektedir. Eğer makalede doğrudan veya dolaylı ticarî bağlantı veya çalışma için maddi destek veren kurum mevcut ise yazarlar bu bağlantıyı beyan etmek ve aralarında hiçbir ticari ilişki bulunmadığını bildirmek zorundadır.

​

Editör ve editör yardımcıları dışında yayın kurulu ve danışma kurul üyeleri yazarın kimliği konusunda bilgi sahibi değildir. Bu kişiler yazılarla ilgili üçüncü kişilere bilgi vermezler. Ancak gerekli görüldüğünde editör tarafından yayın kurulu üyelerine bilgi verilebilir.

Dergi fikri mülkiyet hakları açısından korunmaktadır. Derginin okurları dergi materyalini referans vermek koşuluyla paylaşabilir; herhangi bir medyum ve formatta kopyalayabilir, yeniden dağıtabilir. Ancak mediarts'ın materyalleri ticari amaçlarla kullanılamaz ya da diğer hak sahiplerinin lisansın izin verdiği ölçütlerde tasarruf hakkını sınırlayıcı yasal ya da teknolojik önlemlere konu edilemez.

​

Eğer makalede daha önce yayınlanmış alıntı, yazı, tablo, resim vs. mevcut ise makale yazarı, yayın hakkı sahibi ve yazarlarından yazılı izin almak ve bunu makalede belirtmek zorundadır. Gerekli izinlerin alınıp alınmadığından yazar(lar) sorumludur.

 

Makalelerin bilimsel ve etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır.

​

​

​

Hakem değerlendirme süreci

 

mediarts, hakem değerlendirmesine alınan tüm makalelerin değerlendirme sürecinde, yazar ve hakem kimliklerinin gizlendiği (yazar ve hakemin birbirinin ismini görmediği ve bilmediği) “iki taraflı kör hakemlik” yöntemini kullanmaktadır.

 

Editör, hakemlere gözden geçirme için gönderilen makalelerin, yazarların özel mülkü olduğunu ve bunun imtiyazlı bir iletişim olduğunu açıkça belirtir. Hakemler ve yayın kurulu üyeleri topluma açık bir şekilde makaleleri tartışamazlar. Hakemler kişisel kullanım için makalelerin kopyalarını çıkaramaz ve editörün izni olmadan makaleleri başkasına veremezler. Yazarın ve editörün izni olmadan hakemlerin gözden geçirmeleri basılamaz ve açıklanamaz. Hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen gösterilmelidir. Bazı durumlarda editörün kararıyla, ilgili hakemlerin makaleye ait yorumları aynı makaleyi yorumlayan diğer hakemlere gönderilerek hakemlerin bu süreçte aydınlatılması sağlanabilir.

 

Gönderilen her makale öncelikle olarak editör(ler) tarafından değerlendirilir. Bu aşamada, derginin amaç ve kapsamı içerisine girmeyen, Türkçe, İngilizce, Almanca ve Fransızca olarak dil ve anlatım kuralları açısından yeterli görülmeyen, bilimsel açıdan kritik bilgi hataları içeren, özgün değeri bulunmayan ve derginin yayın politikalarını karşılamayan çalışmalar editör tarafından reddedilir. Reddedilen yazılar (küçük değişikliklerle ya da sadece adı değiştirilerek) yeniden mediarts'a yollanamazlar. Editör bir makaleyi hakeme göndermeden önce yazara önerilerde bulunup, düzeltme isteyebilir. Uygun bulunan çalışmalar ise değerlendirme için alanında uzman iki hakeme gönderilir. Hakemler, değerlendirmelerini DergiPark üzerinden kendilerine iletilen form üzerinden yapar. İki hakemden birinden olumsuz değerlendirme alan yazılar ise üçüncü bir hakeme yollanır. 3 hakemden 2’sinden olumlu onay alan makale yayınlanır, olumsuz durumda ise yazı reddedilmiş sayılır ve yayın sürecinden çıkarılır. Hakemlerin kendilerine yollanan yazıları 15 gün içerisinde değerlendirmeleri gerekir. Hakemler bir çalışmanın düzeltmelerini inceleyerek uygunluğuna karar verebilecekleri gibi gerekliyse birden çok defa düzeltme de talep edebilir. Yazılar hakemlere yollanırken uzmanlık ve ilgi alanları dikkate alınır, bu bakımdan yazının yazarının unvanı ve bu unvanın yarattığı hiyerarşi dergi yayın politikası açısından önemli değildir.

​

mediarts, dergiye gönderilen tüm makalelerin, yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasının temin edilmesi konusundaki uluslararası etik kuralları gereği sorumluluğunun bilincindedir. Yazar ve hakemler arasında bir makalenin başvurusu veya değerlendirmesi ile ilişkili herhangi bir çıkar çatışması varsa bu durumun editöre bildirilmesi gerekir.

​

Dergiyi yollanan makaleler için yazılımlar aracılığıyla intihal denetimi yapılır. Her çalışmanın yazılım aracılığıyla ortaya çıkan eşleşmeleri derinlemesine incelenerek gönderme ve atıfı doğru olan eşleşmeler ayıklanır. Ayıklama sonucunda kalan eşleşmeler incelenerek hatalar tespit edilir ve yayın kurulu için raporlaştırılır. Yayın kurulu her çalışmanın intihal denetim raporu ışığında çalışma hakkında nihai kararını verir. Raporda yer alan hataların yazarlar tarafından düzeltilmesi istenebilir veya çalışma yazarlara iade edilebilir.

​

​

​

Açık erişim politikası

​

mediarts'ın yayımladığı tüm içeriklere BOAI politikaları uyarınca bedelsiz erişilebilmektedir. Bu doğrultuda makale gönderme, değerlendirme, yayım ve erişim süreçleri için herhangi bir ücretlendirme politikası gözetmemekte, tüm bu hizmetleri bedelsiz sağlamaktadır. Dolayısıyla hiçbir ad altında yazar veya kurumundan ücret alınmaz.

​

​

​

Etik kurallar ve sorumluluklar

​

mediarts Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’nin yanı sıra, Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors ile COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors temelinde etik görev ve sorumlulukları yerine getirmeyi taahhüt eder; yazar ve hakemlerin de bu çerçevede davranmasını bekler.

​

​

​

Yazarların etik sorumlulukları

​

mediarts'a çalışma gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:

■ Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.

■ Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe entelektüel açıdan katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.

■ Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.

■ Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve danışma kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.

■ Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olmak durumundadırlar veya çalışmalarında insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda, çalışmanın reddedilebileceğini kabul etmiş sayılırlar.

■ Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.

■ Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma mediarts'a gönderilemez.

■ Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.

■ Toplantı, sempozyum veya kongre gibi akademik niteliği haiz etkinliklerde bildiri olarak sunulmuş ancak basılmamış çalışmalardan ve ayrıca lisansüstü tezlerden üretilmiş çalışmalar, bilimsel araştırmanın temel formatına uygun olarak hazırlanmış olması kaydıyla değerlendirmeye kabul edilir.

 

​

​

Hakemlerin etik sorumlulukları

​

mediarts'a başvuran tüm makalelerin değerlendirme süreci, “iki taraflı kör hakemlik” yöntemi ile yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Bu çerçevede mediarts için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:

■ Sadece uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.

■ Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.

■ Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi kabul etmemeli ve dergi editörünü bilgilendirmelidir.

■ Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilir.

■ Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.

■ Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır.

■ Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.

■ Gerekli gördükleri durumda değerlendirme sürecinde editörle görüş alışverişinde bulunabilirler.

​

​

​

Editörlerin görevleri ve etik sorumlulukları

​

mediarts editör ve editör yardımcıları, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan “COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors” rehberleri temelinde aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır.

​

Editörler, mediarts'ta yayınlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki yükümlülükleri taşımaktadır:

■ Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarfetmeli, bu kapsamda yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.

■ Sürekli olarak derginin gelişimini sağlama,

■ Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme,

■ Düşünce özgürlüğünü destekleme,

■ Akademik açıdan bütünlüğü sağlama,

■ Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme,

■ Düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme, gerekli gördüğünde yayın kurulunu bilgilendirme,

■ Editörler; dergi yayın politikasında yer alan “iki taraflı kör hakemlik” yöntemini uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.

​

​

​

Editör ve yazar ilişkileri

 

■ Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir.

■ Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.

■ Editörler, çalışma ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir.

■ Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir.

■ Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.

■ Editör, yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.

■ Editör, dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir. Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır.

■ Editöryal süreç yazının yayınlanmasına kadar sürer, hakemlerin düzeltme önerilerinin dışında da editör yazarlardan son aşamaya kadar düzeltme talep edebilir.
 

​

​

Editör ve hakem ilişkileri

 

Editörlerin hakemlere karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:

■ Hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir.

■ Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür.

■ Yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır.

■ Kör hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.

■ Hakemleri tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.

■ Hakemleri zamanında dönüş ve performans gibi ölçütlerle değerlendirmelidir.

■ Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir.

■ Hakem havuzunun dinamik şekilde güncellenmesi konusunda gerekli adımları atmalıdır.

■ Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.

■ Hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması için adımlar atmalıdır.

■ Çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.

​

​

​

Editör ve yayın kurulu ilişkileri

​

Editörler, yayın kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve gelişmelerden haberdar etmelidir. Yeni yayın kurulu üyelerini yayın politikaları konusunda eğitmeli, ihtiyaç duydukları bilgileri sağlamalıdır.

 

Ayrıca editörler;

■ Yayın kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır.

■ Yeni yayın kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir.

■ Yayın kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir.

■ Yayın kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır.

■ Yayın kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.

■ Özel Sayı ve dosya konuları editörler tarafından belirlenir.

​

​

​

​

​

​

​